Casey Rodarmor, người tạo ra Bitcoin Ordinals, đang đề xuất một giao thức token có thể hoán đổi dựa trên Bitcoin như một giải pháp thay thế cho tiêu chuẩn BRC-20.
Tiêu chuẩn BRC-20 được ra mắt vào tháng 3 bởi nhà phát triển ẩn danh "domodata". Trong vòng hai tháng, vốn hóa thị trường BRC-20 đạt 1 tỷ đô la, với PEPE và ORDI là những token BRC-20 đáng chú ý nhất được tạo ra trên Bitcoin.
BRC-20 cũng góp phần thúc đẩy mạng lưới Bitcoin trở thành 1 trong top 3 blockchain có hoạt động giao dịch, thanh khoản NFT sôi nổi nhất vào ngày 20/9 vừa qua.
BRC-20 cho phép đúc và chuyển các token có thể hoán đổi thông qua giao thức Ordinals trên Bitcoin. Nhưng vấn đề với các token BRC-20 là việc spam Bitcoin với các đầu ra giao dịch chưa được sử dụng (UTXO) "rác". Vì thế, Casey Rodarmor đã khởi xướng một giao thức token mới là "Runes" nhằm giải quyết tình trạng này.
UTXO là từ viết tắt của "Unspent transaction output - Đầu ra giao dịch chưa sử dụng”. Hiểu một cách đơn giản, UTXO bitcoin là sự kết hợp của các token mà người dùng sở hữu trong tài khoản và có chức năng quan trọng giúp họ quản lý tài sản một cách khoa học.
Đặc biệt, với những người đang bắt đầu tự lưu ký bitcoin và quyết định “trở thành ngân hàng của riêng họ” thì việc nắm bắt cách thức hoạt động của UTXO sẽ giúp người dùng bảo vệ quyền riêng tư và giảm thiểu tối đa chi phí giao dịch.
Ví dụ dễ hiểu, UTXO giống như một đồng tiền xu hoặc tờ tiền giấy trong hệ thống blockchain. Giả sử người dùng có 45 đô la tiền giấy, thì điều đó có nghĩa là phải có nhiều hơn 1 tờ tiền vì không có tờ giấy bạc trị giá 45 đô la trong thực tế. Tương tự, trong hệ thống blockchain, số dư của một địa chỉ được xác định bằng cách tính tổng các UTXO đang tồn tại trong địa chỉ đó.
Vì mỗi UTXO chỉ có thể được sử dụng một lần, khi chủ ví tạo một giao dịch mới, người này phải sử dụng một hoặc nhiều UTXO để tạo ra đầu ra giao dịch mới. Sau khi giao dịch mới được xác nhận và được lưu trữ trong blockchain, các UTXO sẽ được xóa khỏi địa chỉ của chủ ví, và số dư mới của ví sẽ được xác định bởi các UTXO còn lại.
UTXO đại diện cho số tiền Crypto còn lại trong một ví sau một giao dịch hoàn tất, nơi số dư được sử dụng trong các giao dịch tiếp theo và được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu UTXO. Mô hình UTXO của Bitcoin đóng vai trò làm cho Bitcoin trở thành sổ cái minh bạch và có thể kiểm toán được bằng cách ngăn chặn vấn đề chi tiêu kép.
Trở lại với Runes, trong blog vào ngày 25/9, Casey giải thích rằng BRC-20 có "hậu quả không mong muốn từ sự gia tăng UTXO", và đề xuất Runes như một giải pháp thay thế dựa trên UTXO.
"Các giao thức dựa trên UTXO phù hợp tự nhiên hơn với Bitcoin và thúc đẩy việc tối thiểu hóa tập hợp UTXO bằng cách tránh tạo ra các UTXO 'rác. Nếu giao thức này có dấu vết nhỏ trên chuỗi và khuyến khích quản lý UTXO có trách nhiệm, nó có thể phục vụ làm giảm tác hại so với các giao thức hiện tại".
Rodarmor cho biết các giao thức token có thể hoán đổi khác trên Bitcoin, chẳng hạn như Really Good for Bitcoin, Counterparty và Omni Layer đều có những vấn đề riêng.
Mặc dù Rodarmor thừa nhận 99,9% token có thể hoán đổi có nhiều dấu hiệu lừa đảo và mang tính meme hóa, anh tin rằng giao thức token Runes được hoán đổi đúng sẽ mang lại nhiều giá trị cho mạng lưới Bitcoin:
"Việc tạo ra một giao thức mã thông báo có thể hoán đổi tốt cho Bitcoin sẽ mang lại một lượng doanh thu phí giao dịch đáng kể, sự chú ý của nhà phát triển và người dùng cho Bitcoin."
Trong Twitter Spaces ngày 25 /9 cùng người dẫn chương trình The Ordinals Show, Trevor Owens, Rodarmor cho biết anh đã nảy ra ý tưởng về Runes vào tuần trước và không chắc liệu bản thân sẽ có đủ động lực để phát triển Runes hay không.
Ngay sau chia sẻ này, host Owens đã đưa ra đề xuất đầu tư 100.000 đô la tới Quỹ Bitcon Frontier để tìm kiếm và tuyển chọn những nhà phát triển có thể thiết lập và khởi chạy Runes theo đề xuất của Rodarmor.
Ra mắt vào 20/01/2023 bởi Casey Rodarmor, Bitcoin Ordinals được xem là một phương pháp tối nhất nhất để tạo NFT trên Bitcoin. Bitcoin Ordinals được tạo ra bằng cách gắn thêm nhiều thông tin như hình ảnh, video, âm thanh,...vào một satoshi đơn lẻ trên chuỗi khối Bitcoin gốc.
Bitcoin Ordinals sử dụng hệ thống sắp xếp tùy ý gọi là Ordinal Theory (một sơ đồ đánh số cho phép Satoshi, "cha đẻ" của Bitcoin, theo dõi và chuyển các satoshi riêng lẻ) để định danh cho mỗi satoshi Bitcoin riêng lẻ một ID duy nhất. Do hoàn toàn có nguồn gốc từ Bitcoin, Bitcoin Ordinals hoạt động mà không cần thay đổi giao thức Bitcoin hay bất kì lớp giao thức bổ sung nào.