NFTFi là gì? Khám phá sự giao thoa giữa NFT và tài chính phi tập trung (DeFi)
by Quilix
/
Thị trường NFT ngày một phát triển, sự bùng nổ của các loại NFT với metadata "tĩnh" đang dần thuyên giảm do sự xuất hiện của Dynamic NFT (dNFT)
Cùng với Fractional NFT, Dynamic NFT đang góp phần mở rộng không gian NFT với nhiều tính ứng dụng thực tiễn khác nhau. Vậy Dynamic NFT có gì đặc biệt hãy cùng NFT.vn tìm hiểu trong bài viết sau.
Dynamic NFT là một NFT (Non-fungible token) với metadata (siêu dữ liệu) có thể thay đổi thuộc tính ban đầu, dựa trên các điều kiện bên ngoài.
Một ví dụ đơn giản về một ngôi nhà được mã hóa dưới dạng Dynamic NFT, NFT này sẽ thay đổi Metadata dựa trên các tình huống như lịch sử bán hàng, chuyển giao chủ sở hữu, giá nhà tăng theo nguồn dữ liệu trong thế giới thực,...
Đa phần các NFT mà mọi người thấy hàng ngày trên thị trường là các NFT tĩnh (Static NFT) và nó được sử dụng trong hầu hết các dự án nghệ thuật NFT và các dự án Play-to-Earn trên thị trường hiện nay.
Ngoài các use case hiện có trong cộng đồng Web3, NFT tĩnh cũng mang lại các giá trị thương mại trong việc số hóa các mặt hàng trong thế giới thực, chẳng hạn như hợp đồng chuyển nhượng bất động sản, bằng sáng chế và các giấy tờ tuỳ thân khác.
Tuy nhiên, mô hình này bị giới hạn bởi tính vĩnh viễn của các NFT tĩnh, bởi lẽ siêu dữ liệu (metadata) gắn với các các NFT này được cố định hoàn toàn sau khi quá trình mint trên blockchain hoàn tất.
Các trường hợp sử dụng như mã hóa tài sản trong thế giới thực, xây dựng trò chơi có tiến trình hoặc tạo các giải đấu thể thao giả tưởng dựa trên blockchain thường yêu cầu cập nhật dữ liệu.
Nói một cách dễ hiểu, dữ liệu của các NFT này hưởng lợi từ môi trường bảo mật cao trên blockchain nhưng vô tình đánh mất khả năng tương tác với các cơ sở dữ liệu bên ngoài chuỗi khối của blockchain đó.
Dynamic NFT hoạt động bằng cách sử dụng Smart Contract để tự động hóa các chức năng cụ thể cho phép các sự kiện bên ngoài và hành động của chủ sở hữu NFT có thể kích hoạt các thay đổi trong thông tin của NFT.
Ngoài ra, Dynamic NFT cũng sử dụng Oracle cho mục đích cập nhật dữ liệu. Oracle sẽ gửi dữ liệu bên ngoài vào Smart Contract, sau đó smart contract sẽ thực hiện các sửa đổi trong Metadata của NFT. Các thuộc tính cũng như đặc điểm của NFT sẽ được cập nhật ngay sau đó.
Nếu người dùng muốn tạo một Dynamic NFT đại diện cho các thẻ thành viên đặc biệt trong câu lạc bộ hoặc bang hội. Người dùng có thể sử dụng tiêu chuẩn ERC 1155 để mint các Dynamic NFT này bao gồm cả Smart Contract trong Metadata của NFT.
Smart Contract này được lập trình cho phép chủ sở hữu NFT sau một khoảng thời gian nhất định (chẳng hạn như 1 năm) sẽ nhận được phần thưởng khi nắm giữ NFT.
Dữ liệu bên ngoài trong trường hợp này là thời gian đếm ngược 1 năm sẽ được tích hợp vào Dynamic NFT thông qua Oracle và phần thưởng có thể là một NFT được lập trình từ trước.
Với các NFT thông thường, quá trình này sẽ phải thực hiện thủ công với các phần thưởng thể hiện thành tích của các thành viên hàng năm. Với Dynamic NFT, điều này được thực hiện hoàn toàn tự động, có khả năng tăng tính linh hoạt và khả năng mở rộng của các dự án liên quan đến NFT.
Dynamic NFT đang mở ra nhiều ứng dụng mới không chỉ trong không gian kĩ thuật số mà còn cả trong thế giới thực. Điều này giúp đưa NFT lên một tầm cao mới bằng cách mở rộng không gian thiết kế của nó, giới thiệu mức độ tương tác và các chức năng mới cho các tài sản kĩ thuật số.
Sau đây là một số lợi ích mà Dynamic NFT mang lại:
Mặc dù Dynamic NFT còn khá mới nhưng chúng mang lại rất nhiều hứa hẹn. Dưới đây là một vài trường hợp sử dụng điển hình đối với Dynamic NFT:
Các Dynamic NFT có thể được sử dụng để xác định danh tính của người dùng trên chuỗi. Dynamic NFT có thể đại diện cho chứng minh thư hoặc hộ chiếu kĩ thuật số, với tính linh hoạt của Dynamic NFT cho phép các dữ liệu được cập nhật tự động mà không cần thay thế tài liệu nhận dạng kĩ thuật số. Điều này có thể bao gồm các chi tiết về nơi cư trú, tình trạng hôn nhân và một số thông tin liên lạc.
Dynamic NFT được sử dụng rộng rãi trong các nền tảng trò chơi chẳng hạn như nhân vật trong game.
Nhân vật ban đầu trong game sẽ có các thuộc tính và đặc điểm nhất định. Nếu nhân vật này phát triển và nâng cấp, Metadata sẽ được cập nhật các thay đổi trong các thuộc tính của nhân vật đó. Ngoài ra các trang bị trong game như áo giáp, vũ khí cũng có thể được ứng dụng bởi Dynamic NFT.
Một ứng dụng khác được áp dụng trong các giải đấu thể thao ảo chẳng hạn như nếu chủ sở hữu thua cuộc thì NFT của họ sẽ được tự động chuyển cho người chiến thắng. Nhìn chung, ứng dụng của Dynamic NFT trong lĩnh vực GameFi rất đa dạng và tùy thuộc vào sự sáng tạo của nhà phát triển.
Việc mã hóa tài sản trong thế giới thực có thể phức tạp, đặc biệt với những tài sản có giá trị thay đổi theo thời gian. Một trường hợp điển hình là nhà ở và bất động sản. Giá nhà có xu hướng dao động tùy thuộc vào cung cầu, lãi suất và một số yếu tố khác.
Bằng cách sử dụng Dynamic NFT và dữ liệu giá được cập nhật qua Oracle, các doanh nghiệp bất động sản có thể mã hóa tài sản nhà ở và đất đai một cách dễ dàng. Và việc dữ liệu được lưu trữ trên Blockchain giúp người dùng có thể theo dõi giá trị của bất động sản tại bất cứ thời điểm nào.
Một ứng dụng đặc biệt nữa của Dynamic NFT là sử dụng trong các tác phẩm nghệ thuật. Điều này sẽ tạo ra các tác phẩm nghệ thuật năng động có thể thay đổi các đặc điểm dễ dàng thông qua các điều kiện, hoàn cảnh khác nhau.
Ví dụ: Một Dynamic NFT là một tác phẩm nghệ thuật có thể thay đổi màu sắc hoặc trạng thái tùy thuộc vào vị trí, nhiệt độ, vị trí mặt trăng hoặc thời gian trong năm.
Một ví dụ khác là có thể liên kết tác phẩm nghệ thuật với người sáng tạo hoặc người sở hữu. Chẳng hạn như vào một ngày kỉ niệm sinh nhật của chủ sở hữu NFT, màu sắc hoặc các tính năng cụ thể được hiển thị trên NFT như là một thông báo hay một món quà dành cho chủ sở hữu NFT.
Khái niệm dNFT hay NFT động hiện tại vẫn còn rất mới mẻ và chưa áp dụng rộng rãi nhưng loại hình NFT này đã trở thành một phần của thế giới công nghệ đặc biệt là trong cộng đồng Web3.
Dynamic NFT như một làn gió mới nhận được rất nhiều sự chú ý của cộng đồng vì khả năng thay đổi các thuộc tính vốn có của nó dựa trên dữ liệu bên ngoài. NFT là một kết quả khi là một biến thể của việc ứng dụng blockchain thì sự bùng nổ của dNFT hiện đang được cân nhắc như là một giải pháp cải tiến cho công nghệ NFT.
